Дене тарбия жана спорттун Октябрь революциясына чейинки өнүгүү тарыхы

Авторлор

  • Бакивалиева Калима Б.Осмонов атындагы Жалал-Абад мамлекеттик университети
  • Нарбаева Айгуль Измайловна Б.Осмонов атындагы Жалал-Абад мамлекеттик университети

##semicolon##

https://doi.org/10.56122/..v2i1(25).305

##semicolon##

классификация, ритуалдуу, стратегиялык, интеллигенттер, гимнастика, коллективдер, резерв, грамота, фронт, фигуралар.

Аннотация

Ар бир коомдо адамга берилүүчү руханий жана дене тарбиянын негиздери бала кезден башталары белгилүү. Спорттук оюндар көбүнчө аскердик өнөргө даярдоого байланышкан. Буларга жөнөкөй физикалык көнүгүүлөр балдарды калыптандыруучу жана жөнөкөй адеп-ахлактык түшүнүктөрдү, көз караштарды көнүгүүлөрдөн баштап бардык оюндар көңүл ачуу үчүн колдонулган. Стратегиялык жана тактикалык максатты көздөп, жаштар согушка даярдык көрүшкөн.

Ата-бабаларыбыз көчмөн эл болгондуктан ат оюндарына өзгөчө көңүл бөлгөн. Айрыкча ат үстүндө жүрүү эң негизги өнөр болуп эсептелген.

Феодалдык доордо өнүккөн кыргыз оюндарынын көнүгүүлөрүн жана өткөрүлгөн мелдештерин окумуштуулар классификацияга бөлүп келишкен.

Турмуш-тиричиликтин бардык жаатттарында кыз-келиндер эркектердей эле катышкан.

Мына ушундай тарыхыбыз жаштарды патриоттуулукка, Мекенди сүйүүгө тарбиялоодо чоң таасир берет деп ишенебиз, ошондой эле профессионал чемпиондордун катары өсө беришине салымын кошот.

##submission.citations##

Кун Л. Всеобщая история физической культуры и спорта (Перевод с венгерского) – М.Радуга 1982г.

Кыргыздын улуттук спортунун түрлөрү. Түзгөн М.Саралаев 1993.

Лесгафт П.Ф. Собрание педагогических сочинений – М; ФиС 1961г. Том I.

Саралаев М.К. Олимпиадалык оюндар: мурун, азыр жана келечекте – Фрунзе; Кыргызстан, 1990

Энциклопедический словарь по физической культуре и спорту, М: ФиС 1961-1968.

Саралаев М.К., Букуев М.О., Мамбеткалиев С.М. Манастан калган оюндар. Бишкек, 1995, - 126 б.

Өмүрзаков Д.Ө., Саралаев М.К. Кыргызские национальные виды спорта и народные игры. Фрунзе: Кыргызстан, 1981г., - 64с.

Мурзаканова, Г. Кыргызские пословицы и поговорки как содержательный источник в воспитательной работе и общечеловеческих духовно-нравственных ценностей / Г. Мурзаканова // Известия ВУЗов Кыргызстана. – 2016. – № 8-1. – С. 102-103. – EDN WWWLHZ.

“А. Мырсабеков атындагы ОшМПУ жарчысы” илимий-усулдук журналы. 2024-ж. No.2(24). 2-Т 139-144-бет. https://ilim.oshmpu.kg/index.php/01/article/view/228/165

жарыяланган

2025-05-13