Падыша өкмөтүнүн  Фергана өрөөнүндөгү оторлоштуруу саясатынын айрым аспектилери

Самар Осмонов; Илгиз Мырзанбетов

doi:10.56122/..v2i2.33

Авторлор

Осмонов Самар Жумабекович Ош мамлекеттик педагогикалык университети
Мырзанбетов Илгиз Кадыралиевич Ош мамлекеттик педагогикалык университети

##semicolon##

https://doi.org/10.56122/..v2i2.33

##semicolon##

падыша өкмөтү, Фергана өрөөнү, оторлоштуруу, саясат, аспекти

Аннотация

Падышачылык тарабынан Фергана өрөөнүнүн басып алынуусу Россиянын саясий, социалдык-экономикалык кызыкчылыктары жана өлкөдөгү капиталистик мамилелердин өнүгүүсү менен шартталгандыгы белгилүү. Мындан улам жаңы аймактарды империя менен бириктирүү зарылдыгы жаралган. Бул максатта улуттук чет жакаларды орусташтыруу пландаштырылган. Анын негизги каражаты отор саясаты болгон. Россиянын борбордук аймактарындагы жер кризиси, сырего болгон муктаждык отор саясатынын жүрүшүн тездеткен. Падыша өкмөтү борбордук областтарда жеринен ажыраган дыйкандарды Түркстан крайына көчүрүп келүү менен өз дыйкандарынын маселесин чечүүгө аракеттенген. Келгин дыйкандар падыша өкмөтүнүн Түркстандагы колониялык саясатына таяныч болуп, орусташтырууну ишке ашырышы керек эле. Мындан улам Фергана өрөөнүндө отор саясаты 1890-жылдары күчүнө кирип 1917-жылга чейин ишке ашырылган. Макалада колониялык доордо падыша өкмөтүнүнүн көчүрүү саясатынын Фергана өрөөнүндөгү ишке ашырылуусунун айрым апектилерин ачып берүүгө аракет жасалды. Фергана өрөөнүн оторлоштуруунун максаты, милдеттери жана айырмачылыктары көрсөтүлдү.

##submission.citations##

Бартенева И.Ю. Истоки переселенческого движения в Кыргызстане / И.Ю Бартенева.- Бишкек, -2010. -224с.

Кененсариев Т. Кыргызстан оторчулук доорунда(1855-1917)/ Т. Кененсариев.- Бишкек.- 2019. -477-б.

Обзор Ферганской области за 1888 год.- Новый Маргелан.- 1899.-С. 13

Обзор Ферганской области за 1892 год.- Новый Маргелан.- 1893.- С. 31

Обзор Ферганской области за 1897 год.- Новый Маргелан .-1899.С. 1

Авазов Э.А. Фергана өрөөнүндөгү падышачылыктын көчүрүү саясатынын ишке ашырылуусунун негизги этаптары/Э.А. Авазов// Известия ВУЗов Кыргызстана- 2017, №12. - 173-б.

Волков И.В. Переселенческая политика царизма в русском Туркестане: правовой аспект( вторая половина XIX – начало XX вв.)/ И.В. Волков// Вестник КРСУ.- 2013.-Том 13. -№ 6.-С.11.

Брежнева С. Н. Переселение русских крестьян как фактор превращения Туркестана в национальную окраину Российской империи // Электронный научно-образовательный журнал «История». – 2019. – T. 10. – Выпуск 8 (82). URL: https://history.jes.su/s 207987840006008-7-1.

Солодова Г.С. Управление Туркестанским краем- некоторые принципы установления Российского влияния/ Г.С. Солодова// Вестник Томского государственного университета. Философия. Социология. Политология..- 2019.- № 51.-С. 158

Отчет по служебной поездке в Туркестан осенью 1910 года чиновника Особых поручений при Переселенческом управлении Н. Гаврилова. - СПб. -1911.- С .- 4, 118, 122.

Авазов Э.А. Падышачылыктын Фергана өрөөнүндөгү оторлоштуруу саясаты жана орус кыштактарынын пайда болушу. /Э.А. Авазов// ЖАМУнун Жарчысы.- 2013.- 261-б.