КАДАМЖАЙ СУРЬМА КОМБИНАТЫНАН ЧЫГАРЫЛГАН КЕН КАЛДЫКТАРЫНЫН АЙЛАНАСЫНДАГЫ СУУ ЖАНА ТОПУРАК КАТМАРЫНДАГЫ СПЕКТРАЛДЫК АНАЛИЗДЕРИНЕ БАА БЕРҮҮ
##semicolon##
https://doi.org/10.56122/..v2i2%20(26).480##semicolon##
Экологиялык коопсуздук, радиоактивдүү, кен калдыктары, элементтер, топурак, суу, булгануу, оор металл.Аннотация
Бул макалада Кадамжай Сурьма комбинатынан чыгарылган тоо кен калдыктары төгүлгөн аймактардагы табигый суулардын жана топурактардын катмарларындагы булгануу очогуна жана жаратылыштык, климаттык шарттарына жараша, спектралдык анализдеринин натыйжалары көрсөтүлгөн. Изилдөөнүн объектиси катары, тоо кен калдыктары төгүлгөн жердин айланасындагы топурак жана табигый суулары саналат. Изилдөөнүн максатына ылайык кен калдыктары көмүлгөн аймактын экологиялык коопсуздугун камсыз кылууга байланышкан изилдөөлөр жүргүзүлдү. Аймактагы кен калдыктарды сактоочу жайдын айланасындагы табигый агын жана башка суулардын, топурактардын үлгүлөрүндөгү оор металлдардын курамы изилденген. Үлгүлөрдү аныктоодо спектрографиялык, статистикалык жана аналитикалык усулдар колдонулуп, зыяндуу өлчөмү тастыкталды. Алынган үлгүлөрдүн курамынан табылган ар түрдүү зыяндуу химиялык элементтердин концентрациясы, КР мамлекеттик геология агенттигинин спектралдык анализ тобунун борбордук лабораториясында изилденип, жыйынтыгы таблица түрүндө берилди. Аймактын экологиялык коопсуздугун камсыз кылууда иш чараларды иштеп чыгуу зарыл экендиги белгиленди.
##submission.citations##
Усков В.И. Мониторинг и управление безопасностью хвостохранилищ 2024 г., 32 стр.
Сауков А.А., Айдиньян Н.Х., Озерова Н.А. Очерки геохимии ртути. – М.:Наука,1972.-336с.
Фурсов В.З. Ртутная атмосфера природных и антропогенных зон //Геохимия. 1997. №6.
Федерчук В.П. Геология ртути. - М.:Недра, 1983. 179 с.
Дженбаев Б. М. Геохимическая экология наземных организмов. Бишкек. 2009. 240 с.
Карпачев Б. М., Менг С. В. Радиационно-экологические исследования в Кыргызстане. Бишкек. 2000. 100 с.
Гигиенические критерии состояния окружающей среды 1. Ртуть. Женева.:ВОЗ. 1979. 150 с.
Апыев Д. Б. Сумсар, Шакафтар жана Кадамжай аймактарындагы уу калдыктар
көмүлгөн жерлердин спектралдык анализдерине баа берүү № 2(74) 2025 Известия КГТУ 503-510 с.
Апыев Даняр Байышович- ага окутуучу, А. Мырсабеков атындагы Ош мамлекеттик педагогикалык университети, Кыргыз республикасы. Ош шаары, Н. Исанов көчөсү 37 E-mail:danyar.apyev.77@bk.ru тел. (0779)-67-19-63 (0700)-67-19-63
Илиязов Жоодарбек Искендерович -окутуучу, А. Мырсабеков атындагы Ош мамлекеттик педагогикалык университети, Кыргыз республикасы. Ош шаары Алиева көчөсү 49 E-mail: Zhoodar_8383@mail.ru тел:+996(772)890980, +996(501)051083.
Апыев Даняр Байышович-старший преподаватель, Ошский государственный педагогический университета имени А. Мырсабекова. Кыргызская Республика. Город Ош, улица Н. Исанова 37
E-mail: danyar.apyev.77@bk.ru тел. (0779)-67-19-63 (0700)-67-19-63
Илиязов Жоодарбек Искендерович -преподаватель, Ошский государственный педагогический университета имени А. Мырзабекова. Кыргызская Республика. Город Ош, улица Алиева 49 E-mail: Zhoodar_8383@mail.ru тел: +996(772)890980, +996(501)051083.
Apyev Danyar Bayishovich-senior lecturer at Osh State Pedagogical University named after A.Myrsabekov. Kyrgyz Republic. Osh city, N. Isanova street 37 E-mail:danyar.apyev.77@bk.ru тел. (0779)-67-19-63 (0700)-67-19-63
Iliazov Joodarbek Iskenderovich -lecturer at Osh State Pedagogical University named after A.Myrsabekov. Kyrqyz Republic. Osh city, Alieva street 49 E-mail: Zhoodar_8383@mail.ru тел:+996(772)890980, +996(501)051083.
##submission.downloads##
жарыяланган
##submission.howToCite##
Чыгаруу
Бөлүм
##submission.license##
##submission.copyrightStatement##
##submission.license.cc.by4.footer##This work is licensed under the Creative Commons Attribution 4.0 International License. To view a copy of this license, visit http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/ or send a letter to Creative Commons, PO Box 1866, Mountain View, CA 94042, USA.
