БАЛДАР МЕНЕН МАМИЛЕЛЕРДЕГИ ЫРААЗЫЧЫЛЫК СЕЗИМИНИН РОЛУ

Венера Бокотаева

doi:10.56122/..v2i2.258

Авторлор

Бокотаева Венера Усенбековна И. Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети

##semicolon##

https://doi.org/10.56122/..v2i2.258

##semicolon##

ыраазычылык, ата-эне менен баланын мамилеси, эмоционалдык жыргалчылык, позитивдүү психология, социалдык көндүмдөр, балдардын психологиялык ден соолугу, инсандар аралык байланыш

Аннотация

Бул макала балдар менен болгон мамиледе ыраазычылык сезиминин ролун изилдөөгө арналган. Автор теманын актуалдуулугун негиздеп, азыркы стресстик дүйнөдө ыраазычылыктын ата-эне менен баланын мамилесине жана баланын өнүгүүсүнө тийгизген таасиринин жетишсиз изилденгендигин көрсөтөт. Документте баланын өнүгүүсүнүн контекстинде ыраазычылыкты изилдөөнүн маанилүүлүгүн аныктоочу факторлор каралат, анын ичинде эмоционалдык абалды жакшыртуу, эмпатия жана социалдык көндүмдөрдү өнүктүрүү үчүн потенциалы. Автор ата мекендик жана чет элдик окумуштуулардын темага болгон кызыгуусу өсүп жатканын белгилеп, бул багытта жүргүзүлүп жаткан изилдөөлөргө сереп салат. Проблеманын чечилбеген аспектилерин аныктоого өзгөчө көңүл бурулат, мисалы, ыраазычылыктын өнүгүшүнүн жаш динамикасы, аны кабыл алуудагы жеке айырмачылыктар, ыраазычылык практикасынын узак мөөнөттүү эффектилери ж.б. баланын өнүгүшүндө ыраазычылык ролу, анын ичинде аралаш ыкмаларды жана узунунан мамилени колдонуу. Берилген эмгек ата-эне менен баланын дени сак мамилесин калыптандырууда жана тарбиялоонун эффективдүү стратегияларын иштеп чыгууда ыраазычылыктын маанисин илимий түшүнүүнү кеңейтүүгө мүмкүнчүлүк берет.

##submission.citations##

Бандура А. "Социальные основы мышления и действия: Социально-когнитивная теория" (Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory), 1986, Prentice-Hall, стр. 47-80.

Блау П. "Обмен и власть в социальной жизни" (Exchange and Power in Social Life), 1964, Wiley, стр. 88-114.

Борисенко Ю.В. "Роль благодарности в формировании эмоциональной связи между родителями и детьми", Семейная психология и семейная терапия, 2019, стр. 112-127.

Боулби Дж. "Привязанность" (Attachment), 1969, Basic Books, стр. 177-209.

Бронфенбреннер У. "Экология человеческого развития" (The Ecology of Human Development), 1979, Harvard University Press, стр. 21-26.

Гоулман Д. "Эмоциональный интеллект" (Emotional Intelligence), 1995, Bantam Books, стр. 43-44.

Казанцева Т.В. "Благодарность как фактор развития социальных навыков у детей дошкольного возраста", Психология обучения, 2020, стр. 78-93.

Майер Дж., Саловей П. "Что такое эмоциональный интеллект?" (What is Emotional Intelligence?) в книге "Эмоциональное развитие и эмоциональный интеллект: Образовательные последствия" под ред. П. Саловея и Д. Слайтера, 1997, Basic Books, стр. 3-31.

Селигман М., Петерсон К. "Характер, добродетели и счастье: Руководство по позитивной психологии" (Character Strengths and Virtues: A Handbook and Classification), 2004, Oxford University Press, стр. 553-568.

Сопова И.А. "Эмоциональная привязанность и благодарность в детско-родительских отношениях", Вестник психологии и педагогики, 2018, стр. 45-58.

Хоманс Дж. "Социальное поведение: Его элементарные формы" (Social Behavior: Its Elementary Forms), 1961, Harcourt, Brace & World, стр. 12-29.

Эйнсворт М. "Модели привязанности" (Patterns of Attachment), 1978, Erlbaum, стр. 95-131.

Emmons R.A., McCullough M.E. "Counting Blessings Versus Burdens: An Experimental Investigation of Gratitude and Subjective Well-Being in Daily Life", Journal of Personality and Social Psychology, 2003, Vol. 84, No. 2, pp. 377-389.

Froh J.J., Sefick W.J., Emmons R.A. "Counting blessings in early adolescents: An experimental study of gratitude and subjective well-being", Journal of School Psychology, 2008, Vol. 46, No. 2, pp. 213-233.

Lewis M. "The Development of Gratitude in Children: From Emergence to Understanding", in "The Psychology of Gratitude", Oxford University Press, 2004, pp. 145-166.

Silovsky J.F., Niec L.N. "Characteristics of Young Children with Persistent Conduct Problems 1 Year After Treatment with the Incredible Years Program", Journal of Abnormal Child Psychology, 2002, Vol. 30, No. 4, pp. 349-361.